powyżej, czyli Islandia

Będę oglądać prawdziwą aurorę, dr Pokrzycka zabiera mnie do Islandii, chociaż uczciwie mówiąc WSPA wysyła mnie Erasmusem. Tak mi się przypomniało, akurat w Dzień Babci, gdy oglądałam

Antypody

Australia - Islandia

Antarktyda - Arktyka

Paragwaj - Tajwan

Formoza - Formosa

Z Australii przywiozłam broszurkę zatytułowaną "Masz prawo do wnuków!". Z roku na rok, rozczula mnie co raz bardziej, ale nie robię sobie nadziei. Zwłaszcza obiecanką "500 na dziecko". Gdyby demografia zależała od takich zasiłków - w bogatej Australii dawaliby po 500 albo i 1000 dolarów. Jednak próbują zwabić imigrantów na swoje bezludzie.

I taka jestem ciekawa, jak kwestię niewielkiej populacji rozwiązują na antypodach Australii, w Islandii? To państwo ma powierzchnię cztery razy większą niż województwo lubelskie, a ludności siedem razy mniej. Dr Pokrzycka napisała  książkę o systemie medialnym  Islandii... Tacy oni są, ci naukowcy - coś ich zaciekawi i myślą, że powinno być przedmiotem fascynacji powszechnej. W innej uczelni, inna moja koleżanka zalecała swoim studentom czytanie Beowulfa w oryginale, bo to świetna praskandynawska opowieść.

A mnie współczesność skandynawska interesuje, niekoniecznie z mrocznych opowieści. Niemniej pisarze może mi coś podpowiedzą. Skoro Bill Bryson napisał Down Under - to powinien też napisać Up Above. Sprawdziłam. Są Zapiski z małej wyspy. Ucieszyłam się. Niepotrzebnie, bo nie chodziło o Islandię, tylko o Brytanię, Wielką Brytanię. Mój domowy anglista autorytatywnie stwierdził, że nie może być takiej książki, bo nie mówi się up above, to byłoby jakieś kreatywne i nieuprawnione użycie języka.

Sprawdziłam. Paul Bowles, jeden z najwybitniejszych amerykańskich pisarzy XX w. napisał Up Above the World - Ponad światem. O turystach w obcej kulturze i własnej duszy. Jednak miejsce, w którym turyści się znajdują to nie są antypody Terra Australis, lub jak wolał Bryson - Down Under. To może być raczej argentyńska Formosa. Zatem tytuł Up Above jest niewykorzystany! I świetnie nadaje się do zapisków z Islandii!

2 słowa: dobra ...mowa

Powiadam Wam: zanim włączycie telewizor - poczytajcie! Najlepiej profesora Bralczyka, dzięki tej lekturze mniej Wam zbruka umysł

kampania

propaganda

agitacja

rzecznictwo

indoktrynacja

demagogia

populizm

pranie mózgów

PR

"Najpierw jest specjalna konstrukcja formy modalnego czasownika mieć z przysłówkiem lub wyrażeniem przysłówkowym, używana do określania stanu zdrowia, samopoczucia. Mam się dobrze, on miał się pod psem. Ten gramatyczny kontekst jest ważny, bo inne mieć się, z wyrażeniem przyimkowym za, odnosi się do sposobu myślenia o sobie" napisał Jerzy Bralczyk w felietonie pt. "Sie ma!" zakończonym zdaniem: Pozdrawiamy się i jesteśmy razem, wspierając się i ciesząc się z siebie. Dobrze jest. Sie ma.

"Mój język wyznacza moje granice" zauważył filozof i pedagog Wittgenstein. Wsłuchując się w słowa bohaterów szklanego ekranu - łatwo te granice można nakreślić.

Wśród działań językowych i metajęzykowych są rozmaite sposoby. Pierwszy to deklaratywne odrzucanie starego języka, łącznie z wyszydzaniem takich haseł, jak „jedność" czy „Polak potrafi”. Drugi to wyraźnie podkreślane wprowadzanie pojęć nowych - zarówno pozytywnych, jak „niepokorni”, jak i negatywnych, odreagowujących, takich jak „sitwa”. Trzeci typ, to mniej już zaznaczane przejmowanie pojeć stosowanych, a nawet nadużywanych przez przeciwnika, jak pojęcia z kręgu „godności”. I na koniec, chociaż nie najmniej ważne - to przypisywanie przeciwnikowi cech sobie dawniej zarzucanych i stosowanie w odniesieniu do oponenta  takich wyrazów jak „nomenklatura”, „mainstream”,  „dyspozycyjność”, „manipulacja”. Przymiotnik "narodowe" ma podkreślać powszechność i bezideologiczność. Identyfikacja przez treści negatywne tworzy wspólnotę nieszczęścia przez epatowanie zagrożeniem i zrozumieniem. Elementem aktywizacji społeczeństwa jest odmieniany na wszelkie sposoby wyraz zmiana.

Kolega mój Ryś zarzuca mi jednak, że męczę go sformułowaniami zbyt  skomplikowanymi... OK. Jeśli ktoś nie chce studiować lingwistyki - niech zwróci się do fantastyki i przeczyta "Martwą strefę". Steven King napisał  tę powieść w roku 1979 (taki przynajmniej jest copyright). Wtedy możliwość wykorzystania mechanizmów demokratycznych dla przejęcia władzy na fali populizmu wydawała się abstrakcyjna i rodem z political fiction. Obrzydzenie budził populistyczny manipulator  Greg Stillson - psychopata, który na skutek przemyślanej kampanii wyborczej szybko pokonuje kolejne szczeble drabiny, prowadzącej do największej władzy w państwie – prezydentury.

A jeśli w ogóle lektura jest zbyt męcząca na długie zimowe wieczory - trudno, usiądźcie przed szklanym bożkiem i obejrzyjcie nieoczekiwanie heroiczny czyn życiowego nieudacznika, który mógłby odmienić jego los, gdyby nie uzurpator,  odbierający mu zasługi. Zobaczcie jak się robi media w komedii "Przypadkowy bohater".